In dit artikel legt een neuroloog uit waarom gezonde darmbacteriën automatisch een gezond brein en gezond gedrag betekenen. Wist je dat je darmen 80-90% van de serotonine produceren? Je kunt je dan voorstellen dat de impact van darmmicrobioom op je stemming en libido groot is en zelfs op de manier waarop je de wereld om je heen waarneemt en hoe helder je gedachten zijn.

Een dysfunctioneel microbioom kan de wortel van je hoofdpijn zijn, maar ook de wortel van angst, onvermogen om je te concentreren en … ook je negatieve kijk op het leven.

De laatste tijd lezen we veel over de invloed die de darmbacteriën op de gezondheid hebben: op de darmgezondheid, maar ook op je gewicht, ontstekingen, aandoeningen en mentale gezondheid. Wonderlijk maar waar: ook de hersengezondheid wordt bepaald door je darmen. Wat er in je darmen gebeurt heeft niet alleen een impact op de dagelijkse functies van je brein, maar bepaalt ook je risico op een aantal neurologische ziekten in de toekomst.

De kracht van de darmflora

Neuroloog dr. Perlmutter geeft op www.experiencelife.com uitleg over de kracht die je darmflora heeft op je brein en hoe de juiste darmflora je brein kan helen en te beschermen

Breed scala van lichaamssystemen

Het microbioom van de darmen neemt deel aan een breed scala van lichaamssystemen zoals immuniteit, ontgifting, ontsteking, productie van neurotransmitters en vitaminen, opname van voedingsstoffen en zelfs wanneer je verzadigd of hongerig bent en hoe je koolhydraten en vet gebruikt. Al deze processen bepalen of je chronische gezondheidsproblemen hebt, zoals allergieën, astma, ADHD, kanker, diabetes2 of dementie.

Stemming en libido

Minder bekend is dat het microbioom je stemming en libido bepaalt en zelfs de manier waarop je de wereld om je heen waarneemt en hoe helder je gedachten zijn. Een dysfunctioneel microbioom kan de wortel van je hoofdpijn zijn, maar ook de wortel van angst, onvermogen om je te concentreren en … ook je negatieve kijk op het leven. Want gezonde darmbacteriën betekenen een gezond brein en gedrag , probiotica hebben een angstremmend effect en darmbacteriën kunnen het brein veranderen.

Drastische omkeringen zijn mogelijk

Simpel gezegd: bijna alles wat je gezondheid betreft –hoe we ons lichamelijk én emotioneel voelen- hangt samen met de conditie van je microbioom. Het verband tussen de darmbacteriën en het brein is zelfs zo belangrijk, dat het National Institute of Mental Health in 2014 meer dan een miljoen dollar aan onderzoek spendeerde.

“In mijn werk als neuroloog heb ik ontdekt dat geen enkel ander lichaamssysteem gevoeliger is voor veranderingen in de darmbacteriën dan het centrale zenuwstelsel. En beter nog, en dit is goed nieuws: ik heb drastische omkeringen gezien in brein gerelateerde aandoeningen, door simpele veranderingen in voeding en soms met wat agressievere technieken om een gezonde darmflora te realiseren.”

Onderstaande een paar fragmenten uit dr. Perlmutter’s boek ‘Brain Maker’, die details van zijn programma beschrijven.

Ontmoet je tweede brein

Nauwe relatie darmen en brein

Het is essentieel om te begrijpen hoe nauw de darmen en het brein aan elkaar verwant zijn. Denk eens aan de laatste keer toen je maag beroerd voelde, omdat je bang of vol zorgen was. Wetenschappers leren nu dat deze intieme relatie tussen darmen en brein bi directioneel is: zoals je hersenen vlinders naar je buik kunnen sturen, kunnen je darmen een staat van kalmte of alarmering afgeven aan je brein.

De 10e hersenzenuw (nervus vagus) is het hoofdkanaal tussen miljoenen zenuwcellen in het zenuwsysteem van onze darmen (wordt ook wel het enterisch zenuwstelstel genoemd) en ons centrale zenuwstelsel. Vagus is Latijns voor ‘zwerver’, deze naam is aangenomen voor deze zenuw die vanuit de hersenen door het spijsverteringskanaal heenloopt. Hij breidt zich zo uit, vanuit de hersenen, naar de buik en stuurt lichaamsprocessen aan die geen gedachten, hartslag en vertering vereisen.

Neurotransmitters

Gelijktijdig sturen de darmbacteriën direct de functie van de cellen langs de 10e hersenzenuw aan. En sommige zenuwcellen van de darmen zetten neurotransmitters vrij die hun eigen taal spreken.

Serotonine

Er zijn zo onnoemelijk veel neuronen in de darmen dat veel wetenschappers ze tegenwoordig ‘het tweede brein’ noemen. Dit tweede brein reguleert niet alleen de spierfunctie, immuuncellen en hormonen, maar fabriceert zo’n 80-90% serotonine.

Dit betekent dat de darmen meer serotonine produceert dan je hersenen dit doen. Veel neurologen en psychiaters realiseren zich nu dat dit een van de redenen is, waarom antidepressiva niet altijd effectief zijn.

GABA

Er worden ook andere chemicaliën in de darmen gefabriceerd die eveneens cruciaal voor het zenuwstelsel zijn. Zoals GABA, een aminozuur dat door de darmbacteriën geproduceerd wordt en dat de zenuwactiviteit kalmeert door transmissies af te remmen en hersengolven de normaliseren. Dit brengt het zenuwstelsel in een stabielere staat, na stress. Ook glutamaat, een neurotransmitter dat eveneens door de darmbacteriën gemaakt wordt, is betrokken bij cognitie, leren en geheugen. In gezonde hersenen is het rijkelijk aanwezig. Een reeks neurologische stoornissen –zoals angst, gedragsproblemen, depressie en Alzheimer- worden toegeschreven aan een gebrek aan GABA en glutamaat.

Lekkende darm, lekkend brein

Beschadigde darmwand maakt vatbaar

Je hebt waarschijnlijk wel gehoord van de gevaren van de lekkende darm, die ontstaan als de beschermlaag van de darmwand te lijden heeft. Dit is een antwoord op veel factoren, zoals pathogene bacteriën, medicatie, stress, omgevingstoxinen, verhoogde bloedsuiker en irriterende voeding zoals gluten. Als de darmwand eenmaal geen goede bescherming meer biedt, kunnen onverteerde voedselresten de bloedbaan inlekken, waar ze een tol eisen van de immuunrespons. Dit kan dan ontsteking veroorzaken.

Een beschadigde darmwand maakt je –vanwege de toegenomen ontsteking- vatbaar voor een spectrum gezondheidsaandoeningen, waaronder artritis, eczeem, allergieën, autisme, Alzheimer en Parkinson’s.

Lekkende darm, lekkend brein

Het probleem van een lekkende darm wordt nog groter in het licht van nieuwe wetenschap die aantoont hoe een verlies van darmintegriteit kan leiden tot een ‘lekkend brein.’

Er is lang van uitgegaan dat het brein op een of andere manier geïsoleerd was van alles wat er elders in het lichaam gebeurde. De bloed-brein barrière –die het brein beschermt- zou ondoordringbaar zijn. Het is nu duidelijk geworden dat veel substanties die integriteit bedreigen. En wanneer een brein barrière eenmaal in het geding is, kunnen veel moleculen binnendringen –zoals proteïnen, virussen en bacteriën- die moeilijkheden veroorzaken.

Heftige ontstekingsrespons

Een voorbeeld van hoe gevaarlijk dit kan zijn, is door te kijken naar de manier waarop de lipopolysaccharide (LPS) molecuul zich gedraagt, als hij eenmaal uit de darmen is. Bij een depressie wordt een verhoogd niveau van lipopolysachariden (LPS) in het bloed aangetroffen. LPS veroorzaakt ontstekingen en wordt gemaakt door bacteriën die in de darmen dienen te blijven. LPS is het belangrijkste bestanddeel van de buitenmembraan van gram-negatieve bacteriën, zorgen voor een groot deel voor de structurele integriteit (vormbehoud) van de bacteriën en beschermt de membraan tegen inwerking van bepaalde chemische stoffen. Het is bekend dat LPS een heftige ontstekingsrespons bij dieren opwekt, indien de moleculen hun weg door de bloedbaan vinden. Het is zo heftig dat het een endotoxine genoemd wordt; een celwandbestanddeel van gram-negatieve bacteriën.

Alzheimer plaque

In een behoorlijk belangrijke studie over LPS, toonden onderzoekers van de Texas Christian University dat het injecteren met LPS in de lichamen van labdieren (niet in de hersenen) leidde tot enorme leerstoornissen. Dit toonde aan dat LPS de bloed-brein barrière kan passeren. Hieraan kan nog toegevoegd worden dat zich bij de dieren verhoogde spiegels van beta-amyloïde in de hippocampus (geheugencentrum) ontwikkelden. Beta-amyloïden staan in nauw verband met Alzheimer. Andere studies wezen ook op LPS bij geheugenproblemen, plus een afgenomen hoeveelheid BDNF (een neurotrofine, of tewel een zenuwcelstimulerende factor die van de hersenen afkomstig is). Deze neurotrofine is cruciaal voor de groei van nieuwe hersencellen.

Dit zijn belangrijke feiten, die laten zien hoe belangrijk gezonde darmen zijn voor een gezond brein.